Emeklilikte eksik günü olanlar dikkat! Eksik günler nasıl tamamlanır? İşte detaylar

Belli bir yaştan sonra farklı nedenlerle sigortalı olarak çalışmayı bırakanlar, emeklilik hesaplarında yaş ve yıl dışında eksik prim engeliyle karşılaşabilmekteler. Bu gibi durumlarda da prim eksiğini tamamlamak için ‘borçlanma’, ‘borçları yapılandırma’ ve ‘hizmet tespiti davası’ gibi çıkış yolları imdada yetişebilmekte. En çok kullanılan yöntem ise borçlanma yöntemi.
TOPLU ÖDEME YAPMAK MÜMKÜN MÜ?
Borçlanma yönteminde elbette ki toplu para yatırılması gerekiyor. Yatırılacak miktarın en düşük tutarı da, o anki asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. Hem kadın hem erkek sigortalıların doğum, askerlik, staj ve yurtdışı borçlanması yoluyla eksik günlerini tamamlayarak emekli olmaları mümkün hale geliyor. Bazı dönemlerde Bağkur’lu esnafa yönelik ise dondurulan günlerin ihyası (yeniden canlanması) için yapılandırma fırsatı da tanınınabiliyor.
ESKİ İŞYERİNDE SİGORTASI YATIRILMAMIŞ İSE
Prim eksiğinin sebeplerinden biri de kayıtdışı çalıştırılma. Yani sigortasız çalıştırılan işçi için işvereni prim ödemiyor. Sigortasız olduğundan ya da sigortasının geç yapılmasından ötürü veyahutta eksik yatırılmasından ötürü kişinin primi yetersiz çıkabiliyor. Bu durumdaki işçiler, sigortasız çalıştıkları sürelerini de, işten ayrıldıktan sonra 5 yıl içinde açacakları hizmet tespit davası ile tespit ettirerek, primlerine ekletebiliyorlar. Bu yolla kayıp günlerin geri kazanılabilmesi için şahit ve belge olması da önemli bir husus.
6 YIL KAZANMAK MÜMKÜN MÜ?
Sigortanın yatırılmasından sonra yapılan 3 doğum, kadına 2160 gün yani 6 yıl kazandırabilmekte. İlk sigorta yaptırılmadan önce gerçekleştirilen askerlik görevinin borçlanmasıyla da 540 güne kadar prim eklenmesi mümkün olabiliyor. Doğum ve askerlik borçlanması kişinin işe giriş tarihini geri çekebildiği için daha az primle daha erken emeklilik imkanını da doğurmuş oluyor.
Staj emeklilik hesabında pek dikkate alınmasa da doğum borçlanmasında hesaba katılabiliyor. Yani kadınlar, staj ile sigortalı çalışmaya başladıkları tarihler arasında doğan çocukları için de doğum borçlanması yapabiliyorlar. Bu imkan da kadına tanınan bir hak. Bu sayede annelere daha erken maaş bağlanabiliyor.
GURBETÇİYE TANINAN HAKLAR NELER?
Yurtdışında çalışanlar da belli şartlar dahilinde, çalıştıkları süreleri borçlanmak suretiyle emeklilik hesabına ekletebiliyorlar. Yine kadınlar yurtdışında 18 yaşından sonra geçirdikleri süreleri çalışmış olmasalar bile borçlanabilmekteler.
PEKİ DİĞER SÜRELERDE DURUM NEDİR?
Eksik prim günlerini tamamlamak adına borçlanma yapılabilecek diğer süreler ise şu şekilde özetlenebilir:
– Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurtiçinde veya yurtdışında geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
– Sigortalı olmaksızın yapılan 1 yıla kadar avukatlık staj süreleri,
– Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri,
– Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden aybaşına kadar açıkta geçirdikleri süreleri.
– Ücretsiz doğum izinleri er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler,
– Kamu görevlilerinin personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,
– Sigortalıların beraatla sonuçlanan tutukluluk veya gözaltı süreleri,
– Grev ve lokavtta geçen süreler,
– Toplu ödeme sadece kanunda sayılan bu durumlar için borçlanma suretiyle yapılabilir. Onun dışında eksik prim günleri için toplu ödeme hakkı bulunmuyor.