EYT için Türkiye Modeli ve Torba Yasa

VATANDAŞIN SORUNLARI BİR BİR ÇÖZÜME KAVUŞACAK
Ankara’da bir taraftan EYT ve sözleşmeli personelin kadro konusu ile ilgili çalışma grupları oluşturulurken bir taraftan da vatandaşın talepleri doğrultusunda, İlgili torba yasa hazırlığı yapılıyor.
TORBA YASA TASLAĞININ EKİM BAŞINDA NETLEŞMESİ BEKLENİYOR
Edindilen bilgilere göre; birçok kesimi ilgilendiren konuların olduğu çalışmaların tamamlanıp torba yasa taslağı şeklinde TBMM’nin açılacağı Ekim başında gündeme gelmesi bekleniyor. Bu süre zarfında konuların olgunlaştırılıp yasaya eklenmesi de netleşecek.
PAKET İÇİNDE HANGİ DÜZENLEMELERE YER VERİLECEK?
⭐ Torba yasada özellikle 696 sayılı KHK ile taşerondan kadroya geçen yaklaşık 700 bin sürekli işçinin yer değiştirme,
⭐ Eş durumundan değişiklik, emeklilik gibi sorunları,
⭐ Kadroya geçemeyen ve sayıları 42 bini bulan ve çoğunluğu şofor kadrosundaki personelin kadro konusu,
⭐ Belediye şirketlerindeki taşerondan kadroya geçen personelin sorunlarının yer alması bekleniyor.

AK PARTİ MİLLETVEKİLLERİ SAHADA VATANDAŞIN BEKLENTİLERİNİ DİNLİYOR
Bunların haricinde toplumun değişik kesimlerinden gelen talepler de değerlendirilmeye alınıyor. Özellikle milletvekillerinin sahada aldıkları talepler ve vatandaşın çözüm beklediği konular tek tek üzerinde çalışılarak değerlendiriliyor.
SGK VE TESCİL KONULARI DA MASADA
Bunlar arasında SGK ile ilgili borçlanma ve tescil konularının yer aldığı da belirtiliyor.
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar, emeklilik için gerekli çalışma yılını ve prim gün sayısını doldursa da yapılan düzenleme ile yaş şartını doldurmadıklarından emekli olamıyor ve emeklilikte yaşa takılıyor. İşte, EYT’li dediklerimiz de bu kesim. Tabi bu kesim içinde 8 Eylül 1999’dan önce işe başlasa da prim gün sayısını ya da çalışma yılını doldurmayanlar da var. Sadece bu kesim emeklilikte yaşa takılmıyor. 1999 yılında yapılan düzenleme ile kademeli yaş şartı getirildiğinden bu tarihten sonra da sigortalı olup hem çalışma yılını hem de prim gün sayısını doldurmasına rağmen emeklilik için yaşı bekleyenler de var ki, bunlar da kendilerine EYT’li diyor.

MASADAKİ FORMÜLLER
Gelelim, EYT’liler için konuşulan formüllere. Madde madde sıralayayım, sonra da bu formüllerin hangisi gerçekçi, hangisi değil, ona değineyim.
⭐ 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olup da gerekli prim gün sayısı ile çalışma yılını tamamlayanların yaşa bakılmadan emekli edilmesi.
⭐ 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olup da gerekli prim gün sayısını doldurmayanlara askerlik ve doğum borçlanması imkanı tanınarak, prim gün sayılarının tamamlayıp, yaşa bakılmadan emekli edilmesi.
⭐ Tüm emeklilikte yaşa takılanlar için belirli prim gün sayısını tamamlayanların yaşa ve çalışma yılına bakılmadan emekli edilmesi ki, konuşulan prim gün tutarları erkekler için 9000 gün, kadın çalışanlar için 7200 prim gün.
⭐ Emeklilikte yaş takılanların yaş şartında indirim yapılması.
⭐ Prim gün sayısını tamamlayanların emekli aylıklarında belirli oranda kesinti yapılarak erken emekli edilmesi.
⭐ Başta Almanya ve Finlandiya olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde uygulandığı gibi emekliliğe kaç yıl kaldıysa her yıl için belirli oranda aylıklardan kesinti yapılarak emeklilik imkanı tanınması. Buna da kesintili emeklilik modeli deniyor.
Konuşulan daha çok model var ama EYT’liler için ağır basan formüller bunlar. Peki, bunların uygulanabilirliği var mı? Öncelikle şu sorunun cevabı önemli: Yapılacak düzenleme bir kereliğine olup, belirli sayıda EYT’lileri mi kapsayacak; yoksa bugün ve gelecekte tüm emeklilikte yaşa takılanları kapsayacak bir düzenleme mi yapılacak? Eğer tüm emeklilikte yaşa takılanlardan bahsediyorsak, sayıları 6 milyonu buluyor. Sadece 8 Eylül 1999’öncesi sigorta girişi olup da emeklilikte yaşa takılanlardan bahsediyorsak sayı 1 milyona düşüyor. Açıkçası, sosyal güvenlik sisteminin üzerine getireceği yük hesaba katıldığında, tüm emeklilikte yaşa takılanları kapsayacak, geniş bir düzenleme yapılacağını sanmıyorum. 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişli olup da prim gün sayısını ve çalışma yılını tamamlayıp da yaşa takılanlara –ki, asıl EYT’li olan bu kesimdir- yönelik bir düzenleme yapılacaktır. Belki, bu kesim içinde prim gün sayısı eksik olanlara askerlik ve doğum borçlanması hakkı tanınarak, emekli olmalarına imkan tanınabilir.