Emekli maaşları kesiliyor! Emeklilik iptal ediliyor, maaşlar geri alınacak!
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), “Sahte İşyeri ve Sigortalılığın Tespiti Projesi” kapsamında fiilen çalışmayan kişileri sigortalı gösteren işyerlerini adeta nokta atışı ile tespit ediyor.
Sahte sigorta yaptırarak emekli olduğu ortaya çıkanların aylıkları kesiliyor, ödenmiş emekli aylıkları ile varsa sağlık harcamaları da faiziyle geri alınıyor. Ayrıca mali yaptırımlar da uygulanıyor.
Herhangi bir işte fiilen çalışmayan kişinin sigortalı gösterilmesi hakkında idari ve mali yaptırımlar söz konusu. Sahte sigorta ortaya çıktığında öncelikle o kişinin sigortası iptal ediliyor. Sigortalı gösterilen süre geçersiz sayılıyor ve bu dönemde yatırılmış primleri de yok sayılıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2016 yılında hayata geçirdiği Sahte İşyeri ve Sigortalılığın Tespiti Projesi kapsamında, sahte işyeri analizlerindeki bulgulardan yararlanılarak oluşturulan 100’e yakın parametre ile 2011-2016 yılları arasında tescil edilen tüm işyerlerini sahte olma olasılıklarına göre sınıflandırarak taradı. 2021 yılında kullanılan yazılım güncellendi ve sahte sigorta ile daha etkili bir şekilde mücadele edilmeye başlandı. Güncellenen yazılım sayesinde sadece geçen yılın temmuz – aralık ayları arasındaki 6 aylık dönemde, sahte olduğundan şüphelenilen 602 işyerinde yapılan denetimlerde 31 bin 479 kişinin fiilen çalışmadıkları halde sigortalı gösterildikleri tespit edildi.
SGK denetmenleri de yılların verdiği tecrübe ile 2021 yılında yaptıkları denetimlerde 3 bin 230 işyerinin sahte olduğunu, bu işyerlerinden SGK’ya 106 bin 180 kişinin sahte sigortalı olarak bildiriminin yapıldığını ortaya çıkardılar.
Sahte sigorta yaptırdığı emekli olmadan ortaya çıkanlar bir nebze daha şanslı sayılabilirler. Çünkü onların kaybı yatırdıkları paranın yok olmasıyla sınırlı. Sahte sigorta yaptırdığı emekli olduktan sonra ortaya çıkanlar için büyük bir yaptırım söz konusu olabiliyor. Bu kişilerin emekli aylıkları kesiliyor, başından itibaren ödenmiş emekli aylıkları faiziyle geri alınıyor. Ayrıca, sahte sigorta yaptırdıkları tarihten itibaren SGK üzerinden aldıkları tüm sağlık hizmetlerinin bedeli de faiziyle tahsil ediliyor.
Sahte sigortaya başvuranlar daha çok emekli olmak için prim günü eksik olan kişilerden oluşuyor. Prim günlerini tamamlamak için sahte işyeri sahiplerine sigorta primi, vergi ve işverenin kazancı olarak yüklü tutarda ödeme yapıyorlar. Oysa, eksik prim günlerini isteğe bağlı sigorta ile tamamlama hakları bulunuyor. İsteğe bağlı sigorta için brüt asgari ücretin yüzde 32’si oranında prim ödemek yeterli. İsteğe bağlı sigorta 4/1-b (BAĞ-KUR) kapsamında sayıldığı için, bazı kişilerin emekliliğini geciktirebiliyor. Ancak, yıllar boyunca “her an emekliliğim iptal edilebilir” korkusu yaşamaktansa, geç emekli olmayı göze almak daha doğru bir hareket olacaktır.
YATIRILAN PRİMLER YOK SAYILIYOR
Sahte sigorta ortaya çıktığında öncelikle o kişinin sigortası iptal ediliyor. Sigortalı gösterilen süre geçersiz sayılıyor ve bu dönemde yatırılmış primleri de yok sayılıyor.
Sahte sigorta yaptıranlar ile fiilen çalışmayan kişileri sigortalı gösteren işverenler de hepishaneye girme ile de karşı karşıya kalabiliyorlar.
Sahte sigortalı gösteren işverenlerin her ay SGK’ya verdiği bildirgenin ve maaş bordrosunun da sahte olduğu kabul ediliyor. Bu nedenle, sahte sigortalı gösterdikleri her ay için, asgari ücret tutarında idari para yaptırımı uygulanıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı da vergi yönünden yaptırımlar uyguluyor.
ALO 170 ŞİKAYETLERİ DİKKATE ALINIYOR
Çalışma Hayatı İletişim Merkezi Alo 170’e gelen ihbar ve şikayetleri de değerlendiren Kurum, bu kapsamda geçen yıl Türkiye genelinde 250 binden fazla denetim gerçekleştirdi.
550 MİLYON LİRALIK YAPTIRIM
Denetimlerde, 3 bin 230 iş yerinin “sahte” olduğu belirlenirken, bu iş yerlerinde “çalışan” olarak beyan edilen 106 bin 180 kişinin sigortalılığı iptal edildi. Söz konusu sahte sigorta işlemlerini yapan kişi ve kurumlara toplam 550 milyon lira idari para yaptırımı uygulandı. (Ahmet Kıvanç’ın haberi-Habertürk)
